Quantum redactiones paginae "puella" differant
Content deleted Content added
m corr. |
curatura +loci |
||
Linea 12:
==={{substantivum|la}}===
'''pŭell'''|'''a, -ae''' ''{{f}}''
#{{la-nx|femina|Femina}} in {{la-nx|tener|tenera}} aetate.
#{{la-nx|prōlēs|Proles}} femina.
# [[virgo]]
Line 23 ⟶ 22:
*{{la-nx|puellārius}}
{{synon}}
#{{la-nx|fīlia}}
{{anton}}
#{{la-nx|fīlius}}
==={{derivatae}}===
Line 43 ⟶ 44:
*{{el}}: {{t+|el|κορίτσι|n}}
}}
{{trans-tab|Proles femina|
*{{en}}: {{t+|en|daughter}}
*{{ro}}: {{t+|ro|fiică|f}}
*{{fr}}: {{t+|fr|fille|f}}
*{{de}}: {{t+|de|Tochter|f}}
*{{is}}: {{t+|is|dóttir|f}}
*{{it}}: {{t+|it|figlia|f}}, {{t+|it|figliola|f}}
*{{el}}: {{t+|el|κόρη|f}}, {{t+|el|θυγατέρα|f}}
*{{sl}}: {{t+|sl|hčȋ|f}}
}}
====Quae supersunt====
{{=sum=}}
*{{en}}: [3] {{x|en|girl
*{{bg}}: [3] {{x|bg|момиче|g={{n}}}}
*{{fr}}: [
*{{de}}:
*{{es}}: {{x|es|niña|g={{f}}}}} ([[in]] [[infantia]]) , {{x|es|muchacha|g={{f}}}} ([[in]] [[adolescentia]])
*{{it}}:
*{{pt}}: {{x|pt|menina}}, {{x|pt|guria}} → in [http://la.wikipedia.org/wiki/Fluvius_Magnus_Meridionalis| Fluvio Magno Meridionale], [http://la.wikipedia.org/wiki/Brasilia| Brasilia]. ([[In]] [[infantia]]); {{x|pt|garota}}, {{x|pt|rapariga}} (in adolescentia). Rapariga [[in]] [http://la.wikipedia.org/wiki/Lusitania| Lusitania] [[vel]] [[in]] Brasilia [[dico|dicta]]. Sed in Brasilia [[vulgaris]] [[sum|est]].
*{{mk}}: [3] {{x|mk|момиче|g={{n}}}}
Line 71 ⟶ 82:
:{{Audio|La-cls-puella.ogg|/puˈel.laː/|{{la-cls-appellatio}}|la|puellā}} <!-- Exemplum Latinum apellationis -->
:{{syllabae|pu|el|lā|morph=puell-a}} <!-- Exemplum syllabificationis -->
=={{loci|la}}== <!-- Verba allata scriptorum / auctorum -->
{{chronographia|class=[[Marcus Tullius Cicero|M. Tullius Cicero]]<br />-106…-43|class2=[[Gaius Valerius Catullus]]<br />-87…-54|class3=[[Quintus Horatius Flaccus]]<br />-65…-8|class4=[[Albius Tibullus]]<br />-54…-19|class5=[[Titus Livius]]<br />-58…+17|class6=[[Publius Ovidius Naso|P. Ovidius Naso]]<br />-42…+18|class7=[[Marcus Manilius]]<br />fl. 14|saec1=[[Phaedrus Augusti libertus|Phaedrus]]<br />ca. -10…+60|saec1.2=[[Petronius Arbiter]]<br />ca. 14-66|saec1.3=[[Marcus Valerius Martialis]]<br />40-103|saec1.4=[[Gaius Plinius Caecilius Secundus|Plinius minor]]<br />61-113|saec2=[[Publius Cornelius Tacitus|P. Cornelius Tacitus]]<br />55-117|saec2.2=[[Decimus Iunius Iuvenalis]]<br />ca. 60-130|saec2.3=[[Gaius Suetonius Tranquillus|C. Suetonius Tranquillus]]<br />ca. 70-150|saec2.4=[[Apuleius]]<br />ca. 125-170|saec7=[[Isidorus Hispalensis]]<br />560-636|saec12=[[Hildegardis Bingensis]]<br />1098-1179|saec16=[[Iordanus Brunus Nolanus]]<br />1548-1600}}
{{exempla|Latinitas Romana|
{{class}}
*De Tadiana re mecum Tadius locutus est te ita scripsisse, nihil esse iam quod laboraretur, quoniam hereditas usu capta esset. Id mirabamur te ignorare, de tutela legitima, in qua dicitur esse '''puella''', nihil usu capi posse. —''Epistolae ad Atticum'' [[Marcus Tullius Cicero|Ciceronis]] <ref name=Cicero /><ref name=q />
{{class}}
*Miser Catulle, desinas ineptire,
:et quod vides perisse perditum ducas.
:fulsere quondam candidi tibi soles,
:cum ventitabas quo '''puella''' ducebat,
:amata nobis quantum amabitur nulla.
:ibi illa multa cum iocosa fiebant,
:quae tu volebas nec '''puella''' nolebat,
:fulsere vere candidi tibi soles. —''Carmina'' [[Gaius Valerius Catullus|Catulli]] <ref name=Catullus /><ref name=q />
{{class}} ''(ca. 20-13 a.C.n.)''
*Ut primum positis nugari Graecia bellis
:coepit et in vitium fortuna labier aequa,
:nunc athletarum studiis, nunc arsit equorum,
:marmoris aut eboris fabros aut aeris amavit,
:suspendit picta voltum mentemque tabella,
:nunc tibicinibus, nunc est gavisa tragoedis;
:sub nutrice '''puella''' velut si luderet infans,
:quod cupide petiit, mature plena reliquit. —''Epistularum libri II'' [[Quintus Horatius Flaccus|Q. Horatii Flacci]] <ref name=Horatius /><ref name=q />
{{class}} ''(ca. 19 a.C.n.)''
*Spes alit agricolas, Spes sulcis credit aratis
::Semina, quae magno faenore reddat ager;
:Haec laqueo volucres, haec captat arundine pisces,
::Cum tenues hamos abdidit ante cibus;
:Spes etiam valida solatur conpede vinctum:
::Crura sonant ferro, sed canit inter opus;
:Spes facilem Nemesim spondet mihi, sed negat illa;
::Ei mihi, ne vincas, dura '''puella''', deam.
:Parce, per inmatura tuae precor ossa sororis:
::Sic bene sub tenera parva quiescat humo. —''Elegiarum libri II'' [[Albius Tibullus|Tibulli]] <ref name=Tibullus /><ref name=q />
{{class}}
*Pavida '''puella''' stupente ad clamorem nutricis fidem Quiritium implorantis fit concursus. Vergini patris sponsique Icili populare nomen celebrabatur. Notos gratia eorum, turbam indignitas rei virgini conciliat. —''Ab urbe condita'' [[Titus Livius|Titi Livii]] <ref name=TitusLivius /><ref name=q />
{{class}} ''(versio II, ca. 5 p.C.n.)''
*et lateri dabit in vires alimenta voluptas.
::decepta est opera nulla '''puella''' mea;
:saepe ego lascive consumpsi tempora noctis,
::utilis et forti corpore mane fui.
:felix, quem Veneris certamina mutua perdunt!
::di faciant, leti causa sit ista mei! —''Amores'' [[Publius Ovidius Naso|Ovidii Nasonis]] <ref>{{Ovidius|amores|2|10|26|BA|com=puella}}</ref>
{{class}}
*at, simul infesti ventum est ad litora ponti,
:mollia per duras panduntur bracchia cautes;
:astrinxere pedes scopulis, iniectaque vincla,
:et cruce virginea moritura '''puella''' pependit.
:servatur tamen in poena vultusque pudorque;
:supplicia ipsa decent; nivea cervice reclinis
:molliter ipsa suae custos est visa figurae. —''Astronomicon'' [[Marcus Manilius|M. Manilii]] <ref name=Manilius /><ref name=q />
{{saec1}} ''(ca. 38 p.C.n.)''
*''A feminis utcumque spoliari viros,
:Ament, amentur, nempe exemplis discimus.''
:Aetatis mediae quendam mulier non rudis
:Tenebat annos celans elegantia,
:Animosque eiusdem pulchra iuvenis ceperat.
:Ambae, videri dum volunt illi pares,
:Capillos homini legere coepere invicem.
:Qui se putaret pingi cura mulierum,
:Calvus repente factus est; nam funditus
:Canos '''puella''', nigros anus evellerat. —''Fabulae'' [[Phaedrus Augusti libertus|Phaedri]] <ref name=Phaedrus /><ref name=q />
{{saec1}}
*Cum haec diceret, ad aurem eius Psyche ridens accessit, et cum dixisset nescio quid, Ita, ita inquit Quartilla bene admonuisti. Cur non, quia bellissima occasio est, devirginatur Pannychis nostra? Continuoque producta est '''puella''' satis bella et quae non plus quam septem annos habere videbatur, {{c=|et}} ea ipsa quae primumcum Quartilla in cellam venerat nostram. —''Satyricon'' [[Petronius Arbiter|T. Petronii Arbitri]] <ref name=Petronius /><ref name=q />
{{saec1}} ''(ca. 85-102 p.C.n.)''
*Tu tenebris gaudes: me ludere teste lucerna
::Et iuvat admissa rumpere luce latus.
:Fascia te tunicaeque obscuraque pallia celant:
::At mihi nulla satis nuda '''puella''' iacet.
:Basia me capiunt blandas imitata columbas:
::Tu mihi das, aviae qualia mane soles. —''Epigrammata'' [[Marcus Valerius Martialis|M. Valerii Martialis]] <ref name=Martialis /><ref name=q />
{{saec1}}
*Tristissimus haec tibi scribo, Fundani nostri filia minore defuncta. Qua '''puella''' nihil umquam festivius amabilius, nec modo longiore vita sed prope immortalitate dignius vidi. Nondum annos XIIII impleverat, et iam illi anilis prudentia, matronalis gravitas erat et tamen suavitas puellaris cum virginali verecundia. —''Epistulae'' [[Gaius Plinius Caecilius Secundus|Plini minoris]] <ref name=PliniusMinor /><ref name=q />
}}
{{exempla|Latinitas postclassica|
{{saec2}} ''(ca. 116 p.Ch.n.)''
*Placitum posthac ut in reliquos Seiani liberos adverteretur, vanescente quamquam plebis ira ac plerisque per priora supplicia lenitis. igitur portantur in carcerem, filius imminentium intellegens, '''puella''' adeo nescia ut crebro interrogaret quod ob delictum et quo traheretur; neque facturam ultra et posse se puerili verbere moneri. —''Annales'' [[Publius Cornelius Tacitus|P. Cornelii Taciti]] <ref name=Tacitus /><ref name=q />
{{saec2}} ''(ca. 100/128 p.C.n.)''
*quale decus, rerum si coniugis auctio fiat,
:balteus et manicae et cristae crurisque sinistri
:dimidium tegimen! vel si diversa movebit
:proelia, tu felix ocreas vendente '''puella'''.
:hae sunt quae tenui sudant in cyclade, quarum
:delicias et panniculus bombycinus urit. —''Saturae'' [[Decimus Iunius Iuvenalis|D. Iuni Iuvenalis]] <ref name=Iuvenalis /><ref name=q />
{{saec2}}
*In suburbano Flaviorum quercus antiqua, quae erat Marti sacra, per tres Vespasiae partus singulos repente ramos a frutice dedit, haud dubia signa futuri cuiusque fati: primum exilem et cito arefactum, ideoque '''puella''' nata non perannavit, secundum praevalidum ac prolixum et qui magnam felicitatem portenderet, tertium vero instar arboris. —''De vita Caesarum'' [[Gaius Suetonius Tranquillus|C. Suetoni Tranquilli]] <ref>{{Suetonius|Caesarum|8|5|2|BA|Divus Vespasianus|com=puella}}</ref>
{{saec2}} ''(ca. 170 p.C.n.)''
*Nec tamen '''puella''' quivit ullis aniculae sermonibus ab inceptis fletibus avocari, sed altius eiulans sese et assiduis singultibus ilia quatiens mihi etiam lacrimas excussit. —''Metamorphoseon libri XI'' [[Apuleius|Apulei]] <ref name=Apuleius /><ref name=q />
}}
{{exempla|Latinitas mediaevalis|
{{saec7}}
*Tantae autem esse fortitudinis ut nulla venantium virtute capiatur; sed, sicut asserunt qui naturas animalium scripserunt, virgo '''puella''' praeponitur, quae venienti sinum aperit, in quo ille omni ferocitate deposita caput ponit, sicque soporatus velut inermis capitur. —''Etymologiarum libri XX'' [[Isidorus Hispalensis|Isidori Hispalensis]] <ref name=Isidorus /><ref name=q />
{{saec12}}
*etiam illa quae ei necessaria sunt praevidi. Ego igitur paupercula et imbecillis forma, testificante homine illo, quem velut in prioribus visionibus meis praefata sum, occulte quaesieram, et inveneram, testificante etiam eadem '''puella''', cuius in superioribus visionibus mentionem feci, quamplurimis infirmitatibus contrita, manus tandem ad scribendum tremebunda converti. —''Liber divinorum operum simplicis hominis'' [[Hildegardis Bingensis|Hildegardis]] <ref name=Hildegardis /><ref name=q />
}}
{{exempla|Latinitas nova|
{{saec16}}
*Imagines Veneris.
:Gustum, qui ex contemplatione septem curiarum capitur, contemplatione imaginis diae concludamus. Prima Veneris imago est '''puella''' de maris spuma emergens, quae in siccum veniens palmulis maris humorem abstergit.
:Secunda Horae puellam illam nudam indumentis contegunt, et floribus caput illius vernantibus coronant. —''De imaginum compositione'' [[Iordanus Brunus Nolanus|Iordani Bruni]] <ref name=IordanusBrunus /><ref name=q />
}}
{{fontes|noref=|ref= <!-- Eventus <ref>…</ref> -->
<ref name=Apuleius>{{Apuleius|metamorph|4|24|3|BA|com=puella}}</ref>
<ref name=Catullus>{{Catullus|8|ad se ipsum|4|com=puella}}</ref>
<ref name=Cicero>{{Cicero|Atticum|1|5|6|LL|com=puella}}</ref>
<ref name=Horatius>{{Horatius|epistulae|2|1|99|BA|com=puella}}</ref>
<ref name=Hildegardis>{{Hildegardis|divinorum|tertia|||Pars||com=puella}}</ref>
<ref name=IordanusBrunus>{{Iordanus Brunus|II|XIII||De imaginum compositione|com=puella}}</ref>
<ref name=Isidorus>{{Isidorus|etymologiae|XII||II|13|com=puella}}</ref>
<ref name=Iuvenalis>{{Iuvenalis|6|258|com=puella}}</ref>
<ref name=Manilius>{{Manilius|5|552|com=puella}}</ref>
<ref name=Martialis>{{Martialis|Epigrammata|11|CIV|8|BA|com=puella}}</ref>
<ref name=Petronius>{{Petronius||XXV|com=puella}}</ref>
<ref name=Phaedrus>{{Phaedrus|2|II|10|Anus diligens iuvenem, item puella|com=puella}}</ref>
<ref name=PliniusMinor>{{Plinius minor|5|16|1|com=puella}}</ref>
<ref name=Tacitus>{{Tacitus|annales|6||9|LL|com=puella}}</ref>
<ref name=Tibullus>{{Tibullus|2|6|28|com=puella}}</ref>
<ref name=TitusLivius>{{Titus Livius|3|44|7|com=puella}}</ref>
<ref name=q>''Vicicitatio:'' '''[[q:puella|puella]]'''.</ref>
}}
| |||