Quantum redactiones paginae "puellas" differant
Content deleted Content added
m Bot: Cleaning up old interwiki links |
curatura +loci |
||
Linea 1:
{{caput|
=={{affines}}== <!-- Formae affines -->
==={{-lingua-|la}}=== <!-- Divisio Latina (prima) -->
===={{pars|puellās}}====
====={{proprietates}}=====
{{=cflex=}} <!-- Exemplum Latinum declinationis -->
{{declin|la|puellās|puella|acc|pl||sub}}
{{=cfin=}}
====={{appellatio}}===== <!-- Appellatio et syllabificatio -->
:{{Audio|La-cls-puellas.ogg|/puˈel.laːs/|{{la-cls-appellatio}}|la|puellās}} <!-- Exemplum Latinum apellationis -->
:{{syllabae|pu|el|lās|morph=puell-as}} <!-- Exemplum syllabificationis -->
=={{loci|la}}== <!-- Verba allata scriptorum / auctorum -->
{{chronographia|class=[[Vitruvius]]<br />ca. -80…-20|class2=[[Publius Vergilius Maro]]<br />-70…-19|class3=[[Quintus Horatius Flaccus]]<br />-65…-8|class4=[[Albius Tibullus]]<br />-54…-19|class5=[[Publius Ovidius Naso|P. Ovidius Naso]]<br />-42…+18|class6=[[Marcus Manilius]]<br />fl. 14|saec1=[[Petronius Arbiter]]<br />ca. 14-66|saec1.2=[[Gaius Plinius Secundus|C. Plinius Secundus]]<br />23-79|saec1.3=[[Quintus Curtius Rufus]]<br />fl. 50|saec1.4=[[Marcus Valerius Martialis]]<br />40-103|saec1.5=[[Gaius Plinius Caecilius Secundus|Plinius minor]]<br />61-113|saec2=[[Decimus Iunius Iuvenalis]]<br />ca. 60-130|saec2.2=[[Gaius Suetonius Tranquillus|C. Suetonius Tranquillus]]<br />ca. 70-150|saec2.3=[[Apuleius]]<br />ca. 125-170|saec2.4=[[Aulus Gellius]]<br />ca. 130-180|saec7=[[Isidorus Hispalensis]]<br />560-636|saec12=[[Hildegardis Bingensis]]<br />1098-1179|saec14=[[Franciscus Petrarca]]<br />1304-1374}}
{{exempla|Latinitas Romana|
{{class}} ''(ca. 42-39 a.C.n.)''
*Candidus insuetum miratur limen Olympi
:sub pedibus videt nubes et sidera Daphnis.
:ergo alacris silvas et cetera rura voluptas
:Panaque pastoresque tenet Dryadasque '''puellas'''.
:nec lupus insidias pecori nec retia cervis
:ulla dolum meditantur: amat bonus otia Daphnis. —''Eclogae vel bucolica'' [[Publius Vergilius Maro|P. Vergilii Maronis]] <ref name=Vergilius /><ref name=q />
{{class}} ''(ca. 30/22 a.C.n.)''
*Interim cum esset inter nos de aquae potestate et eius virtutibus sermo, exposuit esse in ea terra eiusmodi fontes, ut, qui ibi procrearentur, voces ad cantandum egregias haberent, ideoque semper transmarinos catlastros emere formosos et '''puellas''' maturas eosque coniungere, ut, qui nascerentur ex his, non solum voce egregia sed etiam forma essent non invenusta. —''De architectura'' [[Vitruvius|Vitruvii]] <ref name=Vitruvius /><ref name=q />
{{class}} ''(23 a.C.n.)''
*tu potes tigris comitesque silvas
:ducere et rivos celeres morari;
:cessit immanis tibi blandienti
::ianitor aulae;
:Cerberus, quamvis furiale centum
:muniant angues caput eius atque
:spiritus taeter saniesque manet
::ore trilingui;
:quin et Ixion Tityosque voltu
:risit invito; stetit urna paulum
:sicca, dum grato Danai '''puellas'''
::carmine mulces. —''Carminum libri IV'' [[Quintus Horatius Flaccus|Q. Horatii Flacci]] <ref name=Horatius /><ref name=q />
{{class}} ''(ca. 19 a.C.n.)''
*Illic indocto primum se exercuit arcu:
::Ei mihi, quam doctas nunc habet ille manus!
:Nec pecudes, velut ante, petit: fixisse '''puellas'''
::Gestit et audaces perdomuisse viros. —''Elegiarum libri II'' [[Albius Tibullus|Tibulli]] <ref name=Tibullus /><ref name=q />
{{class}} ''(versio II, ca. 5 p.C.n.)''
*est quoque carminibus meritas celebrare '''puellas'''
::dos mea; quam volui, nota fit arte mea.
:scindentur vestes, gemmae frangentur et aurum;
::carmina quam tribuent, fama perennis erit.
:nec dare, sed pretium posci dedignor et odi;
::quod nego poscenti, desine velle, dabo! —''Amores'' [[Publius Ovidius Naso|Ovidii Nasonis]] <ref name=Ovidius /><ref name=q />
{{class}}
*et, siquis studio scribendi mitior ibit,
:comica componet laetis spectacula ludis,
:ardentis iuvenes raptasque in amore '''puellas'''
:elusosque senes agilisque per omnia servos,
:quis in cuncta suam produxit saecula vitam
:doctior urbe sua linguae sub flore Menander,
:qui vitae ostendit vitam chartisque sacravit. —''Astronomicon'' [[Marcus Manilius|M. Manilii]] <ref name=Manilius /><ref name=q />
{{saec1}}
*Infelix, modo crinibus nitebas
:Phoebo pulchrior et sorore Phoebi.
:At nunc levior aere vel rotundo
:horti tubere, quod creavit unda,
:ridentes fugis et times '''puellas'''.
:Ut mortem citius venire credas,
:scito iam capitis perisse partem. —''Satyricon'' [[Petronius Arbiter|T. Petronii Arbitri]] <ref name=Petronius /><ref name=q />
{{saec1}}
*Et nunc magnopere censere, ut unam anum et duas '''puellas''', itinerum agminumque inpedimenta, XXX milibus talentum auri permutaret. Opimum regnum occupare posse condicione, non bello, nec quemquam alium inter Histrum et Euphraten possedisse terras ingentiore spatio intervalloque discretas. —''Historiae Alexandri Magni'' [[Quintus Curtius Rufus|Curtii Rufi]] <ref name=CurtiusRufus /><ref name=q />
{{saec1}} ''(ca. 78 p.C.n.)''
*caprinum fimum inquietos infantes adalligatum panno cohibet, maxime '''puellas'''. lacte caprino aut cerebro leporum perunctae gingivae faciles dentitiones faciunt. —''Naturalis historia'' [[Gaius Plinius Secundus|Plinii]] <ref name=Plinius /><ref name=q />
{{saec1}} ''(ca. 85-102 p.C.n.)''
*Dicis amore tui bellas ardere '''puellas''',
::Qui faciem sub aqua, Sexte, natantis habes. —''Epigrammata'' [[Marcus Valerius Martialis|M. Valerii Martialis]] <ref name=Martialis /><ref name=q />
{{saec1}}
*Afficior dolore, nec tamen supra modum doleo: ita mihi luctuosum videtur, quod '''puellas''' honestissimas in flore primo fecunditas abstulit. Angor infantium sorte, quae sunt parentibus statim et dum nascuntur orbatae, angor optimorum maritorum, angor etiam meo nomine. —''Epistulae'' [[Gaius Plinius Caecilius Secundus|Plini minoris]] <ref name=PliniusMinor /><ref name=q />
}}
{{exempla|Latinitas postclassica|
{{saec2}} ''(ca. 100/128 p.C.n.)''
:Quae nunc divitibus gens acceptissima nostris
:et quos praecipue fugiam, properabo fateri,
:nec pudor obstabit. non possum ferre, Quirites,
:Graecam urbem. quamvis quota portio faecis Achaei?
:iam pridem Syrus in Tiberim defluxit Orontes
:et linguam et mores et cum tibicine chordas
:obliquas nec non gentilia tympana secum
:vexit et ad circum iussas prostare '''puellas'''.
:ite, quibus grata est picta lupa barbara mitra.
:rusticus ille tuus sumit trechedipna, Quirine,
:et ceromatico fert niceteria collo. —''Saturae'' [[Decimus Iunius Iuvenalis|D. Iuni Iuvenalis]] <ref name=Iuvenalis /><ref name=q />
{{saec2}}
*Plinium arguit ratio temporum. nam qui res Augusti memoriae mandarunt, Germanicum exacto consulatu in Galliam missum consentiunt iam nato Gaio. nec Plini opinionem inscriptio arae quicquam adiuverit, cum Agrippina bis in ea regione filias enixa sit, et qualiscumque partus sine ullo sexus discrimine puerperium vocetur, quod antiqui etiam '''puellas''' pueras, sicut et pueros puellos dictitarent. —''De vita Caesarum'' [[Gaius Suetonius Tranquillus|C. Suetoni Tranquilli]] <ref name=Suetonius /><ref name=q />
{{saec2}} ''(ca. 170 p.C.n.)''
*Quidni? cui saepius in angorem mei paelicatus '''puellas''' propinare consuesti. Sed iam faxo te lusus huius paeniteat et sentias acidas et amaras istas nuptias. —''Metamorphoseon libri XI'' [[Apuleius|Apulei]] <ref name=Apuleius /><ref name=q />
{{saec2}} ''(ca. 170-177 p.C.n.)''
*Primum omnium id visum esse dicebant Probo, quod aput Homerum quidem virgo Nausicaa ludibunda inter familiares '''puellas''' in locis solis recte atque commode confertur cum Diana venante in iugis montium inter agrestes deas, nequaquam autem conveniens Vergilium fecisse, quoniam Dido in urbe media ingrediens inter Tyrios principes cultu atque incessu serio, ‘instans operi’, sicut ipse ait, ‘regnisque futuris’, nihil eius similitudinis capere possit, quae lusibus atque venatibus Dianae congruat; —''Noctes Atticae'' [[Aulus Gellius|A. Gellii]] <ref name=Gellius /><ref name=q />
}}
{{exempla|Latinitas mediaevalis|
{{saec7}}
*Avorum proavorumque similes fieri, quia sicut in terra multa semina occulta, sic et in nobis semina celantur figuras parentum redditura. Ex paterno autem semine '''puellas''' nasci et ex materno pueros, quia omnis partus constat duplici semine, cuius pars maior cum invaluit occupat similitudinem sexus. —''Etymologiarum libri XX'' [[Isidorus Hispalensis|Isidori Hispalensis]] <ref name=Isidorus /><ref name=q />
{{saec12}}
*Et philosophus, hoc videns, cum omni diligentia hoc consideravit, et intellexit quod unicornus per '''puellas''' capi posset, et a tergo ad illud accedens, et ipsum per easdem '''puellas''' cepit. —''Subtilitates diversarum naturarum creaturum'' [[Hildegardis Bingensis|Hildegardis]] <ref name=Hildegardis /><ref name=q />
}}
{{exempla|Latinitas humanistica|
{{saec14}}
*Quid, si ad vestros animum memoriamque reflexeris, invenies in hoc numero pueros etiam ac '''puellas''' tulisse cum gaudio, quod vos viri sine fletu et questibus non ferretis. —''De remediis utriusque fortune'' [[Franciscus Petrarca|Petrarcae]] <ref name=Petrarca /><ref name=q />
}}
{{fontes|noref=|ref= <!-- Eventus <ref>…</ref> -->
<ref name=Apuleius>{{Apuleius|metamorph|5|30|2|BA|com=puellas}}</ref>
<ref name=CurtiusRufus>{{Curtius Rufus|4|11|12|BA|com=puellas}}</ref>
<ref name=Gellius>{{Gellius|9|9|14|com=puellas}}</ref>
<ref name=Hildegardis>{{Hildegardis|creaturum|septimus|Cap. V. - De unicorni.|com=puellas}}</ref>
<ref name=Horatius>{{Horatius|carmina|3|11|23|BA|com=puellas}}</ref>
<ref name=Isidorus>{{Isidorus|etymologiae|XI||I|145|com=puellas}}</ref>
<ref name=Iuvenalis>{{Iuvenalis|3|65|com=puellas}}</ref>
<ref name=Manilius>{{Manilius|5|472|com=puellas}}</ref>
<ref name=Martialis>{{Martialis|Epigrammata|2|LXXXVII|1|BA|com=puellas}}</ref>
<ref name=Ovidius>{{Ovidius|amores|1|10|59|BA|com=puellas}}</ref>
<ref name=Petrarca>{{Petrarca|remediis|II|114|De totius corporis dolore ac languore vario|com=puellas}}</ref>
<ref name=Petronius>{{Petronius||CIX|com=puellas}}</ref>
<ref name=Plinius>{{Plinius|28|78|259|UT|com=puellas}}</ref>
<ref name=PliniusMinor>{{Plinius minor|4|21|2|com=puellas}}</ref>
<ref name=Suetonius>{{Suetonius|Caesarum|4|8|3|BA|C. Calligula|com=puellas}}</ref>
<ref name=Tibullus>{{Tibullus|2|1|71|com=puellas}}</ref>
<ref name=Vergilius>{{Vergilius|eclogae|2|135|BA|Menalcas, Mopsus|com=puellas}}</ref>
<ref name=Vitruvius>{{Vitruvius|8|3|25|com=puellas}}</ref>
<ref name=q>''Vicicitatio:'' '''[[q:puellas|puellas]]'''.</ref>
}}
| |||