Discretiva

  cinere dictio est in variis linguis:

Formae affines +/-

Latine +/-

Proprietates grammaticales +/-

Forma Modus flexurae originis
cinere casus ablativus singularis substantivi cinis

Appellatio +/-

 API: /ˈkinere/(classice)
Syllabificatio phonetica: ci·ne·re — morphologica: ciner-e

Loci +/-

M. Tullius Cicero
-106…-43
T. Lucretius Carus
–95…–55
Marcus Terentius Varro
-47…-45
Lucius Annaeus Seneca -3/+65 L. Iunius Moderatus Columella
ca. 4-70
Petronius Arbiter ca. 14-66C. Plinius Secundus 23-79 Hildegardis Bingensis
1098-1179
antiq. class.class.class.class. III II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.

  • Quod si iam sint id quod summo furore cupiunt adepti, num illi in cinere urbis et in sanguine civium, quae mente conscelerata ac nefaria concupiverunt, consules se aut dictatores aut etiam reges sperant futuros? —Orationes in Catilinam Ciceronis [1][2]

class.

  • quippe ubi nulla latens animai pars remaneret
in membris, cinere ut multa latet obrutus ignis,
unde reconflari sensus per membra repente
possit, ut ex igni caeco consurgere flamma? —De rerum natura Lucretii [3][2]

class.

  • Mundus muliebris dictus a munditia. Ornatus quasi ab ore natus, hinc enim maxime sumitur quod eam deceat, itaque id paratur speculo. Calamistrum, quod his calfactis in cinere capillus ornatur. Qui ea ministrabat, a cinere cinerarius est appellatus. —De lingua Latina Varronis [4]

class.

  • Haec fora defetigat, patres liberosque committit, venena miscet, gladios tam percussoribus quam legio nibus tradit; haec est sanguine nostro delibuta; propter hanc uxorum maritorumque noctes strepunt litibus et tribunalia magistratuum premit turba, reges saeviunt rapiuntque et civitates longo saeculorum labore constructas evertunt, ut aurum argentumque in cinere urbium scrutentur. —De Ira Senecae [5][2]

saec. I.

  • Siquidem prae cipit apium corpora, quae cum eiusmodi pestis incessit, sub favis acervatim enectae reperiuntur, sicco loco per hiemem reposita circa aequinoctium vernum, cum clementia diei suaserit, post horam tertiam in solem proferre, ficulneoque cinere obruere. —De re rustica L. Iunii Moderati Columellae [6]

saec. I.

  • Frangitur ergo cervix cucumulae ignemque modo convalescentem restinguit. Vexat cubitum ipsa stipite ardenti faciemque totam excitato cinere perfundit. —Satyricon T. Petronii Arbitri [7][2]

saec. I.

  • Lupini quoque silvestres sunt, omni modo minores praeterquam amaritudine. ex omnibus, quae eduntur, sicco nulli minus ponderis est nec plus utilitatis. mitescunt cinere aut aqua calidis. —Naturalis historia Plinii [8]

Latinitas mediaevalis

saec. XII.

  • Hoc tale est: Obtutum mortalitatis suae non ponet in claritatem divinitatis meae, ille qui mortalis est, ita quod in corruptibili cinere mortalem vitam possit habere, dum in transeuntis temporis mutatione est, scilicet quod vitam unam deserit et ad aliam transit; quoniam omnia viventia per me solidata sunt, et quia ego vivo nec ulla mutatio in me est. —Scivias Hildegardis sive libri visionum ac revelationum Hildegardis [9]

Latinitas nova

saec. XVI.

  • Ergo est a calida natura existente in cinere et frigida existente in aqua primo, unde sequitur altero in siccitatem cineris et humiditatem aquae. In cinere ergo est ignis originaliter, primordialiter, causaliter; in aqua vero realiter, effectuali ter et sensibiliter tandem. —De principiis rerum elementis et causis Iordani Bruni [10]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Marcus Tullius Cicero - In L. Catilinam oratio secunda. (The Latin Library): 9 [19] — cinere
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Vicicitatio: cinere.
  3. 3.0 3.1 Titus Lucretius Carus - De rerum natura libri sex. (Teubner, Lipsiae MCMLXIX). Liber quartus, versus 926 — cinere
  4. Marcus Terentius Varro - De lingua Latina. Liber quintus, XXIX. p. 129 — cinere
  5. 5.0 5.1 Lucius Annaeus Seneca - De ira, libri III. (The Latin Library):  Tomus / Liber 3. XXXIII., versus 1 — cinere
  6. Lucius Iunius Moderatus Columella - De re rustica - Libri XII. ed. V. Lundström. Anno 1902-1917. (The Latin Library): Liber nonus. Caput XIII. [4]  — cinere
  7. 7.0 7.1 T. Petronius Arbiter, Satyricon - quae supersunt (apud Guilielmum Vande Water, Trajecti ad Rhenum MDCCIX). Cap. CXXXVI. — cinere
  8. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber XXII, cap. 74, [154] — cinere
  9. Hildegardis Bingensis - Scivias Hildegardis sive libri visionum ac revelationum. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Liber tertius. Visio undecima — cinere
  10. Iordanus Brunus Nolanus (Italice: Giordano Bruno) - De principiis rerum elementis et causis (Universitas Turicensis): Cap. : De luce et igne.  — cinere