Discretiva

  contrahere dictio est in variis linguis:

Formae affines +/-

Latine +/-

Proprietates grammaticales +/-

Forma Persona Tempus Vox Modus Verbum
contrahere secunda singularis praesens passiva imperativus contrahō
contrahere
praesens activa infinitivus contrahō

Appellatio +/-

 API: /konˈtra.here/(classice)
Syllabificatio phonetica: con·tra·he·re — morphologica: con-trah-ere

Loci +/-

M. Tullius Cicero
-106…-43
Titus Livius -58/+17Lucius Annaeus Seneca -3/+65 L. Iunius Moderatus Columella
ca. 4-70
C. Plinius Secundus 23-79Quintus Curtius Rufus ca. 50M. Fabius Quintilianus ca. 35-100 P. Cornelius Tacitus
55-117
Apuleius
ca. 125-170
Iordanus Brunus Nolanus
1548-1600
antiq. class.class.class. IIII IIII III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.

  • Nec vero universo generi hominum solum sed etiam singulis a dis inmortalibus consuli et provideri solet. Licet enim contrahere universitatem generis humani eamque gradatim ad pauciores postremo deducere ad singulos. —De natura deorum Ciceronis [1][2]

class.

  • Statum quoque civitatis ea victoria movit, ut iam inde haud secus quam in pace res inter se contrahere vendendo, emendo, mutuum dando argentum creditumque solvendo auderent. —Ab urbe condita Titi Livii [3]

class.

  • Sive spatiatur et se utitur suo iure, sive precarios habet excessus cogiturque vela contrahere, sive otiosa mutaque est et in angusto circumsaepta, sive adaperta, in quocumque habitu est, proficit. —De tranquilitate animi Senecae [4]

saec. I.

  • Parum autem diligentis existimo esse agricolas, apud quos minores singulae pecudes tricenis diebus minus quam singulas itemque maiores denas vehes stercoris efficiunt totidemque singuli homines, qui non solum ea purgamenta, quae ipsi corporibus edunt, sed et quae colluvies cohortis et aedificii cotidie gignit, contrahere et congerere possunt. —De re rustica L. Iunii Moderati Columellae [5][2]

saec. I.

  • resolvitur resina ad vulnerum usus et malagmata oleo, in potiones amygdalis amaris. natura in medendo contrahere vulnera, purgare, discutere collectiones. —Naturalis historia Plinii [6][2]

saec. I.

  • Rex unus tanti mali patiens circumire milites, contrahere dispersos, adlevare prostratos, ostendere procul evolutum ex tuguriis fumum hortarique, ut proxima quaeque suffugia occuparent. —Historiae Alexandri Magni Curtii Rufi [7][2]

saec. I.

  • Nisi forte imperatorem quis idoneum credit in proeliis quidem strenuum et fortem et omnium, quae pugna poscit, artificem, sed neque delectus agere nec copias contrahere atque instruere nec prospicere commeatus nec locum capere castris scientem; prius est enim certe parare bella quam gerere. —Institutio oratoria Quintiliani [8][2]

Latinitas postclassica

saec. II. (ca. 116 p.Ch.n.)

  • et postquam castello aut coniunctis tumulis non degrediebantur, obsidium coepit per praesidia quae opportune iam muniebat; dein fossam loricamque contexens quattuor milia passuum ambitu amplexus est; tum paulatim ut aquam pabulumque eriperet contrahere claustra artaque circumdare; et struebatur agger unde saxa hastae ignes propinquum iam in hostem iacerentur. —Annales P. Cornelii Taciti [9][2]

saec. II.

  • nec tamen esse quemquam de suo numero tam perditae mentis vel immo destinatae mortis, qui, non sibi quoque seorsum iubente domina, temerarium atque sacrilegum audeat ministerium subire noxamque letalem contrahere; —Metamorphoseon libri XI Apulei [10][2]

Latinitas nova

saec. XVI.

  • Intellectus primus lucis amphitrites: ita lucem suam effundit ab intimis ad externa, et ab extraemis attrahit: ut quidlibet ab ipso pro capacitate possit omnia contrahere, et quae libet ad ipsum pro facultate per ipsius luminis viam tendere. —De umbris idearum Iordani Bruni [11]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Marcus Tullius Cicero - De natura deorum. (The Latin Library): Liber secundus. 164 [164] — contrahere
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 Vicicitatio: contrahere.
  3. Titus Livius - Ab urbe condita - libri CXLII. (The Latin Library): Liber XXVII, caput 51, [10] — contrahere
  4. Lucius Annaeus Seneca - De tranquillitate animi. (The Latin Library):  Tomus / Liber IX. 4, versus 7 — contrahere
  5. 5.0 5.1 Lucius Iunius Moderatus Columella - De re rustica - Libri XII. ed. V. Lundström. Anno 1902-1917. (The Latin Library): Liber primus. Caput XIV. [8]  — contrahere
  6. 6.0 6.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber XXIV, cap. 22, [35] — contrahere
  7. 7.0 7.1 Quintus Curtius Rufus - Historiae Alexandri Magni. (Bibliotheca Augustana), Liber VIII. Capitulum IV, [9] — contrahere
  8. 8.0 8.1 Marcus Fabius Quintilianus, Institutionis oratoriae libri XII. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIV). Liber duodecimus, III. [5] — contrahere
  9. 9.0 9.1 Publius Cornelius Tacitus - Annales sive ab excessu divi Augusti libri XVI. (The Latin Library): Liber IV. [49] — contrahere
  10. 10.0 10.1 Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber XI. Capitulum XXI. Versus 6 — contrahere
  11. Iordanus Brunus Nolanus (Italice: Giordano Bruno) - De umbris idearum (Universitas Turicensis): Conceptus X.. [K] — contrahere