Victionarium

decem milia

Latine +/-

X
Cardinalis: decem mīlia
Ordinalis: deciēs mīllēsimus
Adverbium: deciēs mīliēs
Distributivus: dēna mīlia
Proportionalis: …
Multiplicativus: …
Collectivus: …
IXCMXCIX – X – XI
(IX) novem mīlia ← decem mīlia → undecim mīlia (XI)

Appellatio pronuntiatusque +/-

 API: /ˈde.kem ˈmiːli.a/(classice)
Syllabificatio phonetica: de·cem mīl·li·a — morphologica: decem mil-ia

Notatio +/-

← Latine: decem et mīlia

Numerus cardinalis +/-

decem mīlia neut. plur.

  1. √ Novem milia nongenti nonaginta novem et alius.

Dictiones collatae +/-

Collocationes

Synonyma

Translationes +/-

Loci +/-

M. Tullius Cicero
-106…-43		Marcus Terentius Varro
-116…-27		Velleius Paterculus
ca. -20…+35		Quintus Curtius Rufus
fl.c.50		L. Iunius Moderatus Columella
ca. 4-70		M. Fabius Quintilianus
ca. 35-100		Sextus Iulius Frontinus
ca. 40–103		Plinius minor
61-113		P. Cornelius Tacitus
55-117
class.class.class.IIIIIII

Latinitas Romana

class.  (45 a.C.n. / 709 a.u.)

  • Cur igitur et Camillus doleret, si haec post trecentos et quinquaginta fere annos eventura putaret, et ego doleam, si ad decem milia annorum gentem aliquam urbe nostra potituram putem? Quia tanta caritas partiae est, ut eam non sensu nostro, sed salute ipsius metiamur. —Tusculanae disputationes Ciceronis [1][2]

class.  (ca. 37 a.C.n. / 717 a.u.)

  • Nonne item L. Abucius, homo, ut scitis, apprime doctus, cuius Luciliano charactere sunt libelli, dicebat in Albano fundum suum pastionibus semper vinci a villa? Agrum enim minus decem milia reddere, villam plus vicena. Idem secundum mare, quo loco vellet, si parasset villam, se supra centum milia e villa recepturum. —De agricultura Varronis [3][2]

class.

  • Haec urbs numquam plura quam decem milia propriae iuventutis armavit, sed vel ferocia ingenii vel inscitia nostrorum ducum vel fortunae indulgentia cum alios duces, tum Pompeium magni nominis virum ad turpissima deduxit foedera (hic primus e Pompeis consul fuit), nec minus turpia ac detestabilia Mancinum Hostilium consulem. —Historiae Romanae Vellei [4][2]

saec. I.

  • Filios ex Asiaticis uxoribus susceptos — ad decem milia fuisse traduntur — apud se relinqui iussit, ne in Macedoniam cum parentibus transgressi et coniugibus liberisque prioribus permixti familias contentionibus et discordiis inplerent: sibi curae fore pollicitus, ut patrio more instituti militiae artes edocerentur. Ita plus decem milia veteranorum dimissa sunt, additusque est, qui eos deduceret, Craterus, ex praecipuis regis amicis. —Historiae Alexandri Magni Curtii Rufi [5][2]

saec. I.

  • Tamquam est locus quoquo versus C pedum: ducimus centies centenos, fiunt decem milia. Dicemus igitur eum locum habere decem milia pedum quadratorum, quae efficiunt iugeri trientem et sextulam, pro qua portione operis effecti numerationem facere oportebit. —De re rustica L. Iunii Moderati Columellae [6][2]

saec. I.  (ca. 90-96 p.C.n.)

  • Quantitas quoque, ut dixi, etiam si non semper, plerumque tamen eidem subiacet, seu modi est seu numeri. Sed modus aliquando constat aestimatione facti, quanta sit culpa quantumve beneficium, aliquando iure, cum id in controversiam venit, qua quis lege puniendus vel honorandus sit: stuprator decem milia dare debeat, quae poena huic crimini constituta est, an, quia se stupratus suspendit, capite puniri tamquam causa mortis. —Institutio oratoria Quintiliani [7][2]

saec. I.  (ca. 97 p.C.n.)

  • Ac ne metu aestatis aut siccitatum in tantum a veritate eos recessisse credam, obstat quod ipse actis mensuris Iulio mense hanc uniuscuiusque copiam, quae supra scripta est, tota deinceps aestate durantem exploravi. Quaecumque tamen est causa quae praecedit, illud utique detegitur, decem milia quinariarum intercidisse, dum beneficia sua principes secundum modum in commentariis adscriptum temperant. —De aquaeductu urbis Romae Frontini [8][2]

saec. I.

  • Igitur iis qui pluris quam decem milibus emerant, ad illam communem et quasi publicam octavam addidi decimam eius summae, qua decem milia excesserant. —Epistulae Plini minoris [9][2]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 116 p.C.n.)

  • Magna ea victoria neque cruenta nobis fuit. quinta ab hora diei ad noctem caesi hostes decem milia passuum cadaveribus atque armis opplevere, repertis inter spolia eorum catenis quas in Romanos ut non dubio eventu portaverant. miles in loco proelii Tiberium imperatorem salutavit struxitque aggerem et in modum tropaeorum arma subscriptis victarum gentium nominibus imposuit. —Annales P. Cornelii Taciti [10][2]

Fontes

  1. ↑ 1.0 1.1 Marcus Tullius Cicero - Tusculanae disputationes. (The Latin Library): Liber primus. XXXVII [90] — decem milia
  2. ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 Vicicitatio: decem milia.
  3. ↑ 3.0 3.1 Marcus Terentius Varro - De re rustica / de agricultura. (Loeb Classical Library, Londinio MCMXXXIV). Latin Library: Liber tertius, II. — decem milia
  4. ↑ 4.0 4.1 Velleius Paterculus, Historiarum ad M. Vinicium consulem libri duo (ed. Frederick W. Shipley, publ. Loeb, London 1924). Liber Posterior. Caput 1. — decem milia
  5. ↑ 5.0 5.1 Quintus Curtius Rufus - Historiae Alexandri Magni. (Universitas Turicensis), Liber X. Capitulum IV — decem milia
  6. ↑ 6.0 6.1 Lucius Iunius Moderatus Columella - De re rustica - Libri XII. ed. V. Lundström. Anno 1902-1917. (The Latin Library): Liber quintus. Caput II. [2]  — decem milia
  7. ↑ 7.0 7.1 Marcus Fabius Quintilianus, Institutionis oratoriae libri XII. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIV). Liber septimus, IV. De qualitate et quantitate. [42] — decem milia
  8. ↑ 8.0 8.1 Sextus Iulius Frontinus - De Aquis sive De aquaeductu urbis Romae. (Universitas Turicensis): Liber 2. Cap. 74 — decem milia
  9. ↑ 9.0 9.1 Gaius Plinius Caecilius Secundus - Epistularum libri decem. (Bibliotheca Augustana): Liber octavus, Epistula 2, [4] — decem milia
  10. ↑ 10.0 10.1 Publius Cornelius Tacitus - Annales sive ab excessu divi Augusti libri XVI. (The Latin Library): Liber II. [18] — decem milia
Receptum de "https://la.wiktionary.org/w/index.php?title=decem_milia&oldid=220264"