Discretiva

  formicarum dictio est in variis linguis:

Formae affines

+/-

Proprietates grammaticales

+/-
Forma Modus flexurae originis
formīcārum casus genitivus pluralis substantivi formīca

Appellatio pronuntiatusque

+/-
 API: /for.miːˈkaːrum/(classice)
Syllabificatio phonetica: for·mī·cā·rum — morphologica: formic-arum

Loci

+/-
M. Tullius Cicero
-106…-43
Marcus Terentius Varro
-116…-27
Lucius Annaeus Seneca
-3…+65
C. Plinius Secundus
23-79
C. Suetonius Tranquillus
ca. 70-150
Apuleius
ca. 125-170
Isidorus Hispalensis
560-636
Hildegardis Bingensis
1098-1179
antiq. class.class.class. I IIII III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.  (45 a.C.n. / 709 a.u.)

  • Ut fides igitur et tibias eorum causa factas dicendum est qui illis uti possent, sic ea quae dixi iis solis confitendum est esse parata qui utuntur, nec si quae bestiae furantur aliquid ex iis aut rapiunt, illarum quoque causa ea nata esse dicemus. Neque enim homines murum aut formicarum causa frumentum condunt sed coniugum et liberorum et familiarum suarum; itaque bestiae furtim ut dixi fruuntur, domini palam et libere. —De natura deorum Ciceronis [1][2]

class.  (ca. 37 a.C.n. / 717 a.u.)

  • Solida terra pavita, maxime si est argilla, ne, aestu peminosa si sit, in rimis eius grana oblitescant et recipiant aquam et ostia aperiant muribus ac formicis. Itaque amurca solent perfundere, ea enim herbarum et formicarum et talparum venenum. Quidam aream ut habeant soldam, muniunt lapide aut etiam faciunt pavimentum. —De agricultura Varronis [3][2]

class.

  • Si quis formicis det intellectum hominis, nonne et illae unam aream in multas provincias divident? Cum te in illa vere magna sustuleris; quoties videbis exercitus subrectis ire vexillis et quasi magnum aliquid agatur, equitem modo ulteriora explorantem, modo a lateribus affusum, libebit dicere: “It nigrum campis agmen”: formicarum iste discursus est, in angusto laborantium. Quid illis et nobis interest, nisi exigui mensura corpusculi? —Naturales quaestiones Senecae [4][2]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

  • ponam enim vel modestissimum e promissis eorum, ex homine siquidem resigmina unguium e pedibus manibusque cera permixta ita, ut dicatur tertianae, quartanae vel cotidianae febri remedium quaeri, ante solis ortum alienae ianuae adfigi iubent ad remedia in his morbis, quanta vanitate, si falsum est, quanta vero noxia, si transferunt morbos! innocentiores ex his omnium digitorum resigmina unguium ad cavernas formicarum abici iubent eamque, quae prima coeperit trahere, correptam subnecti collo; ita discuti morbum. —Naturalis historia Plinii [5][2]

Latinitas postclassica

saec. II.

  • Terrebatur ad hoc evidentibus portentis somniorum et auspiciorum et ominum, cum veteribus tum novis. numquam antea somniare solitus occisa demum matre vidit per quietem navem sibi regenti extortum gubernaculum trahique se ab Octavia uxore in artissimas tenebras et modo pinnatarum formicarum multitudine oppleri, modo a simulacris gentium ad Pompei theatrum dedicatarum circumiri arcerique progressu; asturconem, quo maxime laetabatur, posteriore corporis parte in simiae speciem transfiguratum ac tantum capite integro hinnitus edere canoros. —De vita Caesarum C. Suetoni Tranquilli [6][2]

saec. II.  (ca. 170 p.C.n.)

  • Tunc formicula illa parvula atque ruricola certa difficultatis tantae laborisque miserta contubernalis magni dei socrusque saevitiam execrata discurrens naviter convocat corrogatque cunctam formicarum accolarum classem: «Miseremini terrae omniparentis agiles alumnae, miseremini et Amoris uxori puellae lepidae periclitanti prompta velocitate succurrite.» —Metamorphoseon libri XI Apulei [7][2]

Latinitas mediaevalis

saec. VII.

  • Formicoleon ob hoc vocatus, quia est vel formicarum leo vel certe formica pariter et leo. Est enim animal parvum formicis satis infestum, quod se in pulvere abscondit, et formicas frumenta gestantes interficit. —Etymologiarum libri XX Isidori Hispalensis [8][2]

saec. XII.

  • Sed et qui superfluitatem malorum humorum, id est gicht in se habet, cumulum formicarum cum ipsis formicis accipiat, et in aqua coquat, et sic balneum paret, et ipsum balneum intret, et totum corpus in ipso balneo teneat, capite tantum exposito, et panniolo cooperto in eadem aqua madefacto, quia si caput in balneo se tetigerit et haberet de fortitudine aquae illius, faciliter doleret, et hoc saepe faciat, et gicht ab eo cessabit. —Subtilitates diversarum naturarum creaturum Hildegardis [9][2]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Marcus Tullius Cicero - De natura deorum. (The Latin Library): Liber secundus. LXIII [157] — formicarum
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 Vicicitatio: formicarum.
  3. 3.0 3.1 Marcus Terentius Varro - De re rustica / de agricultura. (Loeb Classical Library, Londinio MCMXXXIV). Latin Library: Liber primus, LI. p. 2 — formicarum
  4. 4.0 4.1 Lucius Annaeus Seneca - Naturales quaestiones. (The Latin Library):  Tomus / Liber 1. Praefatio, versus 10 — formicarum
  5. 5.0 5.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 28, cap. 23, [86] — formicarum
  6. 6.0 6.1 Gaius Suetonius Tranquillus - De vita Caesarum libri VIII. (Bibliotheca Augustana): Liber sextus. Nero. XLVI. [1] — formicarum
  7. 7.0 7.1 Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber VI. Capitulum X. Versus 5 — formicarum
  8. 8.0 8.1 Isidorus Hispalensis - Etymologiarum libri XX. (Bibliotheca Augustana):  Liber XII. De minutis animantibus. Caput III. [10] — formicarum
  9. 9.0 9.1 Hildegardis Bingensis - Subtilitates diversarum naturarum creaturum. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Liber septimus. Cap. XLIII. - De formica — formicarum