Discretiva

  mathematicam dictio est in variis linguis:

Formae affines

+/-

Proprietates grammaticales

+/-
Forma Modus flexurae originis
mathēmaticam casus accusativus singularis substantivi mathēmatica
mathēmaticam casus accusativus singularis · genus femininum adiectivi mathēmaticus

Appellatio pronuntiatusque

+/-
 API: /ma.tʰeːˈma.ti.kam/(classice)
Syllabificatio phonetica: ma·thē·ma·ti·cam — morphologica: mathematic-am

Loci

+/-
Vitruvius
ca. -80…-15
Erasmus
ca. 1469-1536
Iordanus Brunus Nolanus
1548–1600
Ulco Cats Bussemaker
1810–1865
class.XVIXVIXIX

Latinitas Romana

class.  (ca. 30–22 a.C.n.)

  • Musicen autem sciat oportet, uti canonicam rationem et mathematicam notam habeat, praeterea ballistarum, catapultarum, scorpionum temperaturas possit recte facere. In capitulis enim dextra ac sinistra sunt foramina hemitoniorum, per quae tenduntur suculis et vectibus e nervo torti funes, qui non praecluduntur nec praeligantur, nisi sonitus ad artificis aures certos et aequales fecerint. Bracchia enim, quae in eas tentiones includuntur, cum extenduntur, aequaliter et pariter utraque plagam mittere debent; quodsi non homotona fuerint, inpedient directam telorum missionem. —De architectura Vitruvii [1][2]

Latinitas humanistica

saec. XVI.  (ca. 1500/1508 p.C.n.)

  • Rursum Aristoxeni refellit opinionem, qui plus satis tribuerit sensibus, perpusillum autem rationi, cum musicam harmoniam ita temperatam esse oporteat, ut neque sensui ratio refragetur neque sensus rationi reclamet. Neque dissentit a Ptolemaeo Aristoteles secundo Physicorum libro negans musicam mere mathematicam esse, sed partim ratione, partim sensibus constare. Quod fieri nequaquam potest, si semel ultra decimamquintam intentionem, hoc est δὶς διὰ πασῶν, processum fuerit. —Adagiorum chiliades Erasmi [3][2]

Latinitas nova

saec. XVI.  (1591 p.C.n.)

  • Porro hoc est ad illud instans mathematicam lineam lineae, non autem physice hominem homini conferre, cuius plane longitudinem in innumerabilibus lineis consistentem agnoscas oportet, iis inquam quales ac quantas sigillatim non est possibile omnino esse cum innumerabilibus aliis concordantes. —De triplici minimo et mensura Iordani Bruni [4][2]

saec. XIX.

  • Quinetiam hoc declarant eae mathematicae, quae sunt magis naturales: ut perspectiva, et musica, et astrologia. Contra enim quodammodo se habent ac geometria: quoniam geometria naturalem quidem lineam considerat, non tamen qua est naturalis; perspectiva autem mathematicam quidem lineam considerat, non tamen qua est mathematica, sed qua est naturalis. —Aristotelis Physica Bussemakeri [5][2]

Fontes

  1. 1.0 1.1 De architectura libri decem Vitruvii, (F. Krohn, Lipsiae 1912). Bibliotheca Augustana. Liber primus, 1. [8] — mathematicam
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Vicicitatio: mathematicam.
  3. 3.0 3.1 Desiderius Erasmus Roterodamus - Adagiorum chiliades. (Universitas Turicensis): Χιλιάς prima. 163. I, II, 63. Δὶς διὰ πασῶν. — mathematicam
  4. 4.0 4.1 Iordanus Brunus Nolanus (Italice: Giordano Bruno) - De triplici minimo et mensura. (Universitas Turicensis): Liber : Contemplationum ex minimo. Cap. V. Duas figuras vel lineas in materia omnino aequales ostendere vel bis eandem repetere, est impossibile. [83] — mathematicam
  5. 5.0 5.1 Ulco Cats Bussemaker, Aristotelis Physica. Aristotelis Naturalis Auscultatio Libri VIII, Firmin Didot, Paris 1854. (Universitas Turicensis): Liber II, capitulum II, [5] — mathematicam