mathematici

Discretiva

mathematici dictio est in variis linguis:

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Modus flexurae	originis
mathēmaticī	casus genitivus singularis	substantivi mathēmaticus
mathēmaticī	casus nominativus pluralis	substantivi mathēmaticus
mathēmaticī	casus vocativus pluralis	substantivi mathēmaticus
mathēmaticī	casus genitivus singularis · genus masculinum	adiectivi mathēmaticus
mathēmaticī	casus nominativus pluralis · genus masculinum	adiectivi mathēmaticus
mathēmaticī	casus vocativus pluralis · genus masculinum	adiectivi mathēmaticus
mathēmaticī	casus genitivus singularis · genus neutrum	adiectivi mathēmaticus

Appellatio pronuntiatusque

API: /ma.tʰeːˈma.ti.kiː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: ma·thē·ma·ti·cī — morphologica: mathematic-i

Loci

M. Tullius Cicero -106…-43

Vitruvius ca. -80…-15

Petronius Arbiter ca. 14-66

C. Plinius Secundus 23–79

C. Suetonius Tranquillus ca. 70-150

antiq.

class.

class.

I

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (45 a.C.n. / 709 a.u.)

• Luna autem, quae est, ut ostendunt mathematici, maior quam dimidia pars terrae, isdem spatiis vagatur, quibus sol, sed tum congrediens cum sole, tum degrediens et eam lucem, quam a sole accepit, mittit in terras et varias ipsa lucis mutationes habet, atque etiam tum subiecta atque opposita soli radios eius et lumen obscurat, tum ipsa incidens in umbram terrae, cum est e regione solis, interpositu interiectuque terrae repente deficit. —De natura deorum Ciceronis

class.  (ca. 30–22 a.C.n.)

• Mathematici vero contra disputantes ea re perfectum dixerunt esse numerum qui sex dicitur, quod is numerus habet partitiones eorum rationibus sex numero convenientes sic: sextantem unum, trientes duo, semissem tria, besem quem διμοιρον dicunt quattuor, quintarium quem πεντεμοιρον dicunt quinque, perfectum sex. —De architectura Vitruvii

saec. I.

• Laudamus urbanitatem mathematici; itaque adiecit: “Deinde totus caelus taurulus fit. Itaque tunc calcitrosi nascuntur et bubulci et qui se ipsi pascunt. In geminis autem nascuntur bigae et boves et colei et qui utrosque parietes linunt. In cancro ego natus sum: ideo multis pedibus sto, et in mari et in terra multa possideo; nam cancer et hoc et illoc quadrat. Et ideo iam dudum nihil super illum posui, ne genesim meam premerem. In leone cataphagae nascuntur et imperiosi. In virgine mulieres et fugitivi et compediti; …” —Satyricon T. Petronii Arbitri

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

• Ei, qui est in campo, divus Augustus addidit mirabilem usum ad deprendendas solis umbras dierumque ac noctium ita magnitudines, strato lapide ad longitudinem obelisci, cui par fieret umbra brumae confectae die sexta hora paulatimque per regulas, quae sunt ex aere inclusae, singulis diebus decresceret ac rursus augesceret, digna cognitu res, ingenio Facundi Novi mathematici. is apici auratam pilam addidit, cuius vertice umbra colligeretur in se ipsam, alias enormiter iaculante apice, ratione, ut ferunt, a capite hominis intellecta. —Naturalis historia Plinii

Latinitas postclassica

saec. II.

• In secessu Apolloniae Theogenis mathematici pergulam comite Agrippa ascenderat; cum Agrippae, qui prior consulebat, magna et paene incredibilia praedicerentur, reticere ipse genituram suam nec velle edere perseverabat, metu ac pudore ne minor inveniretur. qua tamen post multas adhortationes vix et cunctanter edita exilivit Theogenes adoravitque eum. tantam mox fiduciam fati Augustus habuit, ut thema suum vulgaverit nummumque argenteum nota sideris Capricorni, quo natus est, percusserit. —De vita Caesarum C. Suetoni Tranquilli