sidere
Discretiva
sidere dictio est in variis linguis: |
Formae affines
+/-Proprietates grammaticales
+/-Forma | Persona | Tempus | Vox | Modus | Verbum |
---|---|---|---|---|---|
sīdere | —
|
praesens | activa | infinitivus | sīdō |
Forma | Modus flexurae | originis |
---|---|---|
sīdere | casus ablativus singularis | substantivi sīdus |
Appellatio pronuntiatusque
+/-API: /ˈsiːdere/ (classice) - Syllabificatio phonetica: sī·de·re — morphologica: sider-e
Loci
+/-Gaius Valerius Catullus -87…-54 | Titus Livius -58/+17 | P. Ovidius Naso -42…+18 | Marcus Manilius fl. 14 | Petronius Arbiter ca. 14-66 | ||||||||||||||||||||
antiq. | class. | class. | class. | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | XIII | XIV | XV | XVI | XVII | XVIII | XIX | XX | XXI |
Latinitas Romana
+/-
- adveniet tibi iam portans optata maritis
- Hesperus, adveniet fausto cum sidere coniunx,
- quae tibi flexanimo mentem perfundat amore
- languidulosque paret tecum coniungere somnos
- levia substernens robusto bracchia collo.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi. —Carmina Catulli [1][2]
- Evidentissimum id fuit, quod quacumque equo invectus est, ibi haud secus quam pestifero sidere icti pavebant; ubi vero corruit obrutus telis, inde iam haud dubie consternatae cohortes Latinorum fugam ac vastitatem late fecerunt. —Ab urbe condita Titi Livii [3][2]
- Pars me Sulmo tenet Paeligni tertia ruris –
- parva, sed inriguis ora salubris aquis.
- sol licet admoto tellurem sidere findat,
- et micet Icarii stella proterva canis,
- arva pererrantur Paeligna liquentibus undis,
- et viret in tenero fertilis herba solo.
- terra ferax Cereris multoque feracior uvis;
- dat quoque baciferam Pallada rarus ager;
- perque resurgentes rivis labentibus herbas
- gramineus madidam caespes obumbrat humum. —Amores Ovidii Nasonis [4][2]
- in Cancro genitos Capricorni semina laedunt
- et Librae partus et quos dat Virginis astrum
- quique sub aversi numerantur sidere Tauri.
- Lanigeri communis erit rabidique Leonis
- hostis, et a totidem bellum subscribitur astris.
- Erigone Cancrumque timet geminique sub arcu
- Centauri et Pisces et te, Capricorne, rigentem.
- maxima turba petit Libram, Capricornus et illi
- adversus Cancer, Iuvenis quod utrimque quadratum est,
- quaeque in Lanigeri numerantur signa trigonum.
- Scorpios in totidem fecundus creditur hostes;
- aequoreum iuvenem, Geminos, Taurum atque Leonem,
- Erigonen Libramque fugit metuendus et ipse,
- quique Sagittari veniunt de sidere partus. —Astronomicon M. Manilii [5][2]
- Nuper ventosa istaec et enormis loquacitas Athenas ex Asia commigravit animosque iuvenum ad magna surgentes veluti pestilenti quodam sidere afflavit, semelque corrupta regula eloquentia stetit et obmutuit. —Satyricon T. Petronii Arbitri [6][2]
Fontes
- ↑ 1.0 1.1 Gaius Valerius Catullus, Carmina. 64. Carmina longiora, versus 330 — sidere (Bibliotheca Augustana)
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Vicicitatio: sidere.
- ↑ 3.0 3.1 Titus Livius - Ab urbe condita - libri CXLII. (Universitas Turicensis): Liber VIII, caput 9, [12] — sidere
- ↑ 4.0 4.1 Publius Ovidius Naso - Amores (versio II, ca. 5). (Bibliotheca Augustana): Liber secundus, 16, versus 3 — sidere
- ↑ 5.0 5.1 Marcus Manilius - Astronomicon libri quinque. (Bibliotheca Augustana): Liber secundus, versus 549 — sidere
- ↑ 6.0 6.1 T. Petronius Arbiter, Satyricon - quae supersunt (apud Guilielmum Vande Water, Trajecti ad Rhenum MDCCIX). Cap. II. — sidere