munere

Discretiva

munere dictio est in variis linguis:

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Modus flexurae	originis
mūnere	casus ablativus singularis	substantivi mūnus

Appellatio pronuntiatusque

API: /ˈmuːne.re/

(classice)

Syllabificatio phonetica: mū·ne·re — morphologica: muner-e

Loci

M. Tullius Cicero -106…-43	Lucius Annaeus Seneca –3…+65	Quintus Curtius Rufus fl.c.50	Petronius Arbiter ca. 14-66	C. Plinius Secundus 23–79	Franciscus Petrarca 1304-1374	Iordanus Brunus Nolanus 1548–1600	Demetrius Cantemir 1674-1723
class.	class.	I	I	I	XIV	XVI	XVIII

Latinitas Romana

class.  (ca. 85 a.C.n. / 669 a.u.)

• Praeteritur quiddam in eiusmodi enumerationibus: "Quoniam habes istum equum, aut emeris oportet aut hereditate possideas aut munere acceperis aut domi tibi natus sit aut, si eorum nihil est, subripueris necesse est: si neque emisti neque hereditate venit neque donatus est neque domi natus est: necesse est ergo subripueris." —De inventione Ciceronis

class.

• Uti itaque animose debet tanto munere deorum dandi auferendique vitam potens. In iis praesertim, quos scit aliquando sibi par fastigium obtinuisse, hoc arbitrium adeptus ultionem implevit perfecitque, quantum verae poenae satis erat; perdidit enim vitam, qui debet, et, quisquis ex alto ad inimici pedes abiectus alienam de capite regnoque sententiam exspectavit, in servatoris sui gloriam vivit plusque eius nomini confert incolumis, quam si ex oculis ablatus esset. —Ad Neronem caesarem de clementia Senecae

saec. I.

• Septimus dies erat, ex quo corpus regis iacebat in solio, curis omnium ad formandum publicum statum a tam sollemni munere aversis. Et non alia quam Mesopotamiae regione fervidior aestus existit, adeo ut pleraque animalia, quae in nudo solo deprendit, extinguat: tantus est vapor solis et caeli, quo cuncta velut igne torrentur. Fontes aquarum et rari sunt et incolentium fraude celantur: ipsis usus patet, ignotus est advenis. —Historiae Alexandri Magni Curtii Rufi

saec. I.

• Fuit tamen faber qui fecit phialam vitream, quae non frangebatur. Admissus ergo Caesarem est cum suo munere, deinde fecit reporrigere Caesari et illam in pavimentum proiecit. Caesar non pote valdius quam expavit. At ille sustulit phialam de terra; collisa erat tamquam vasum aeneum. Deinde martiolum de sinu protulit et phialam otio belle correxit. —Satyricon T. Petronii Arbitri

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

• Haec satis sint, exemplis ut appareat, ostentorum vires et in nostra potestate esse ac, prout quaeque accepta sint, ita valere. in augurum certe disciplina constat neque diras neque ulla auspicia pertinere ad eos, qui quamque rem ingredientes observare se ea negaverint, quo munere divinae indulgentiae maius nullum est. quid? non et legum ipsarum in duodecim tabulis verba sunt: „qui fruges excantassit,“ et alibi: „qui malum carmen incantassit?“ —Naturalis historia Plinii

Latinitas humanistica

saec. XIV.  (1354–1367 p.C.n.)

• Dolor: Corpusculum imbecille est.

Ratio: Si organum inhabitanti animo sufficiens fuerit, satis est virium. Corpus namque propter animi servitium fecisse naturam, nemo tam corporis servus est, qui nesciat. Id si proprio munere fungitur, quid accusas, seu quid amplius requiris? Nam qui, ingenio fragiles, corpore prevalent, hi beluis proxime accedunt, et sepe, quod miserum est, aliis serviunt, sepe vero, quod miserrimum, atque ubi humane miserie summa est, animum ipsi suum servire corpori suo cogunt, servitute fedissima. —De remediis utriusque fortune Petrarcae

Latinitas nova

saec. XVI.  (1587 p.C.n.)

• Iam (me miserum) quid agam, a quo tantum abest, ut virtutis vestrae effectus aliquo digno munere ignotus antecesserim, utque vestra officia pari vel impari fuerim concomitatus obsequio? Cur non eo saltem, quo possum, gestu atque voce, quanto omni ex parte impotens, tanto avitis carens indicibus atque testimoniis, excruciatus amplius, ubi meam me attollendo imbecillitatem vincere nequeo, dignus saltem, qui eam vincere possim, haberi procurem? —De lampade combinatoria Iordani Bruni

saec. XVIII.  (1714 p.C.n.)

• Neque vero etiam solito montium munere, metallicis puto mineris, nostrae Alpes destituuntur. At antiquis has aperire temporibus, et principum sobrietas et metalli fossorum defectus prohibuit: nostris temporibus obstitit Moldavis Turcarum nota avaritia, metusque ne dum divitias quaererent, cum fundo et operam et fructum perderent. Ceterum non steriles esse hisce subterraneis opibus, argumento sunt profluentes ex illorum radicibus rivuli. —Descriptio Moldaviae Demetrii Cantemir