Appellatio pronuntiatusque

+/-
 API: /duks/(classice)
Syllabificatio phonetica: dux — morphologica: dux

Nomen substantivum

+/-

du|x, -cis comm.

  1. Qui ducit.
    dux itineris
    dux praefectusque classis

Declinatio

+/-
c. sing. plur.
nom. dux ducēs I
gen. ducis ducum II
dat. ducī ducibus III
acc. ducem ducēs IV
abl. duce ducibus VI
voc. dux ducēs V

Dictiones collatae

+/-

Composita

Synonyma

Dictiones derivatae

+/-

Progenies

+/-

Translationes

+/-
Qui ducitdilatare ▼
Qui ducitcollabi ▲

Discretiva

  dux dictio est in variis linguis:

Loci

+/-
M. Tullius Cicero
-106…-43
C. Sallustius Crispus
–86…–34
Apuleius
ca. 125-170
antiq. class.class. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.  (45 a.C.n. / 709 a.u.)

  • grues cum loca calidiora petentes maria transmittant, trianguli efficere formam; eius autem summo angulo aer ab is adversus pellitur, deinde sensim ab utroque latere, tamquam remis, ita pinnis cursus avium levatur; basis autem trianguli, quam efficiunt grues, ea tamquam a puppi ventis adiuvatur; eaeque in tergo praevolantium colla et capita reponunt; quod quia ipse dux facere non potest, quia non habet, ubi nitatur, revolat, ut ipse quoque quiescat; in eius locum succedit ex his, quae adquierunt, eaque vicissitudo in omni cursu conservatur. —De natura deorum Ciceronis [1]

class.  (ca. 42/41 a.C.n.)

  • Sed ego haec omitto. coniuravere nobilissumi cives patriam incendere, Gallorum gentem infestissumam nomini Romano ad bellum arcessunt, dux hostium cum exercitu supra caput est; vos cunctamini etiam nunc et dubitatis, quid intra moenia deprensis hostibus faciatis? misereamini censeo - deliquere homines adulescentuli per ambitionem - atque etiam armatos dimittatis: ne ista vobis mansuetudo et misericordia, si illi arma ceperint, in miseriam convortat. —De Catilinae coniuratione C. Sallusti Crispi [2][3]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 170 p.C.n.)

  • Dirigitur proeliaris acies. Ipse denique dux et signifer ceterorum validis me viribus adgressus ilico manibus ambabus capillo adreptum ac retro reflexum effligere lapide gestit. Quem dum sibi porrigi flagitat, certa manu percussum feliciter prosterno. Ac mox alium pedibus meis mordicus inhaerentem per scapulas ictu temperato tertiumque inprovide occurrentem pectore offenso peremo. —Metamorphoseon libri XI Apulei [4][3]

Fontes

  1. Marcus Tullius Cicero - De natura deorum. (The Latin Library): Liber secundus. XLIX. [125] — dux
  2. 2.0 2.1 Gaius Sallustius Crispus - De Catilinae coniuratione. (Bibliotheca Augustana): Cap. LII. Versus 24  — dux
  3. 3.0 3.1 3.2 Vicicitatio: dux.
  4. 4.0 4.1 Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber III. Capitulum VI. Versus 1 — dux