Appellatio pronuntiatusque

+/-
sanguis API: /ˈsan.ɡwis/(classice)
Syllabificatio phonetica: san·guis — morphologica: sanguis

Nomen substantivum

+/-

sangu|is, -ĭnis masc. [1][2][3][4][5]

  1. Fluidum vitale quae per systema vasculare animalium fluit.
  2. (Metonymicē) caedes et mors.

Declinatio

+/-
m. sing. plur.
nom. sanguis sanguinēs I
gen. sanguinis sanguinum II
dat. sanguinī sanguinibus III
acc. sanguinem sanguinēs IV
abl. sanguine sanguinibus VI
voc. sanguis sanguinēs V

Dictiones collatae

+/-

Dictiones derivatae

+/-

Translationes

+/-
Fluidum vitale animaliumdilatare ▼
Fluidum vitale animaliumcollabi ▲
Caedes et morsdilatare ▼
Caedes et morscollabi ▲

Loci

+/-
M. Tullius Cicero
-106…-43
Marcus Terentius Varro
-116…-27
Aulus Cornelius Celsus
ca. -25…+50
C. Plinius Secundus
23-79
Apuleius
ca. 125-170
antiq. class.class.class. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.  (45 a.C.n. / 709 a.u.)

  • Illa potius explicetur incredibilis fabrica naturae: nam quae spiritu in pulmones anima ducitur, ea calescit primum ipso ab spiritu, deinde contagione pulmonum, ex eaque pars redditur respirando, pars concipitur cordis parte quadam, quam ventriculum cordis appellant, cui similis alter adiunctus est, in quem sanguis a iecore per venam illam cavam influit. Eoque modo exis partibus et sanguis per venas in omne corpus diffunditur et spiritus per arterias; utraeque autem crebrae multaeque toto corpore intextae vim quandam incredibilem artificiosi operis divinique testantur. —De natura deorum Ciceronis [6][7]

class.  (ca. 37 a.C.n. / 717 a.u.)

  • Signa autem sunt, ut eorum qui e labore febrem habent adapertum os umido spiritu crebro et corpore calido. Curatio autem, cum hic est morbus, haec: perfunditur aqua et perunguitur oleo et vino tepefacto, et item cibo sustinetur, et inicitur aliquid, ne frigus laedat; sitienti aqua tepida datur. Si hoc genus rebus non proficitur, demittitur sanguis, maxime e capite. Item ad alios morbos aliae causae et alia signa, in omni pecore quae scripta habere oportet magistrum pecoris. —De agricultura Varronis [8][7]

class.  (ca. 30 p.C.n.)

  • Pulmone vero icto spirandi difficultas est; sanguis ex ore spumans, ex plaga ruber; simulque etiam spiritus cum sono fertur; in vulnus inclinari iuvat; quidam sine ratione consurgunt. Multi si in ipsum vulnus inclinati sunt, loquntur, si in aliam partem, obmutescunt. —De Medicina Celsi [9][7]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

  • quo vera coniectatio existit, haut frustra spiritus sidus lunam existimari; hoc esse quod terras saturet accedensque corpora impleat, abscedens inaniat. ideo cum incremento eius augeri conchylia et maxime spiritum sentire quibus sanguis non sit, sed et sanguinem, hominum etiam, cum lumine eius augeri ac minui, frondes quoque et pabula – ut suo loco dicetur – sentire, in omnia eadem penetrante vi. —Naturalis historia Plinii [10][7]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 170 p.C.n.)

  • Quadrupes reccidens, qua sanguis effluxerat, toto tergo supinatus invitus dominum suum devolvit ad terram. Nec diu, sed eum furens aper invadit iacentem ac primo lacinias eius, mox ipsum resurgentem multo dente laniavit. —Metamorphoseon libri XI Apulei [11][7]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Aegidius [Egidio] Forcellini, Lexicon Totius Latinitatis (Editio Quarta: Bononiae, Patavii) Tom. IV (R-S) / Tom. IV (T-Z), p. 217 — “SANGUIS, m., et apud veteres Sanguen, guĭnis, n. 3.”
  2. 2.0 2.1 Freund, Wilhelm (1806-1894). Grand dictionnaire de la langue latine … (Editio Prima: Paris, 1883-1929) Tom. III, p. 162 — “sanguis, ĭnis, m.”
  3. 3.0 3.1 Karl Ernst Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch (Hannover 1913/1918) — sanguis (urspr., aber veraltete Form sanguen), inis, m. (tom. 2, p. 2482)
  4. 4.0 4.1 Langenscheidt, Online-Wörterbuch (Lexicon Latinum et Germanicum)sanguis
  5. 5.0 5.1 Olivetti, Dizionario Latino (Lexicon Latinum et Italicum)sanguis
  6. 6.0 6.1 Marcus Tullius Cicero - De natura deorum. (The Latin Library): Liber secundus. LV. [138] — sanguis
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 Vicicitatio: sanguis.
  8. 8.0 8.1 Marcus Terentius Varro - De re rustica / de agricultura. (Loeb Classical Library, Londinio MCMXXXIV). Latin Library: Liber secundus, I. p. 23 — sanguis
  9. 9.0 9.1 Aulus Cornelius Celsus, De Medicina - Libri Octo. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIX). Liber quintus, XXVI. [9] — sanguis
  10. 10.0 10.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber secundus, cap. 102, [221] — sanguis
  11. 11.0 11.1 Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber VIII. Capitulum V. Versus 8 — sanguis